Çocuklarda demir eksikliği, gelişim ve sağlık açısından önemli bir sorun olarak karşımıza çıkıyor.
Türkiye’de her 3 çocuktan birinde görülen demir eksikliği, özellikle 6 ay – 2 yaş arası bebekler ve ergenlik döneminde daha sık rastlanıyor. Uzmanlar, erken teşhis edilmediğinde kalıcı öğrenme ve davranış problemlerine yol açabileceği uyarısında bulunuyor.
Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ceren Ulusoy konuya ilişkin yaptığı açıklamada, demir eksikliğinin fiziksel ve nörolojik sistem üzerinde olumsuz etkiler yaptığını belirtti.
Demir Eksikliğine Neden Olan Faktörler
- Erken doğum ve düşük doğum ağırlığı
- Ergenlik döneminde yapılan yanlış diyetler
- Akut ve kronik kan kayıpları
- Chronic enfeksiyonlar ve emilim bozuklukları (örneğin çölyak, laktoz intoleransı)
- Bağırsak parazitleri
- Toplumda yaygın hatalar: 6 aydan sonra yeterince demir içermeyen diyet ve yemek sonrası çay içilmesi
Çocuklarda Demir Eksikliğinin Belirtileri
- Soluk cilt
- Halsizlik ve çabuk yorulma
- Ağız içinde yaralar
- Baş ağrısı ve baş dönmesi
- İştahsızlık ve toprağı, buz veya kireci yeme isteği
- Algılama güçlüğü
- İrritabilite ve hırçınlık
- Tırnaklarda kırılma
Demir İçeren Gıdalar ve Beslenme Tavsiyeleri
Çocukların günlük olarak 2-3 farklı demir açısından zengin besin tüketmesi önemli. Dr. Ulusoy, “Sadece et yemeği ile değil, çeşitli sebzeler, bakliyat ve demir emilimini artıran C vitamini kaynaklarıyla dengeli beslenmek en doğrusudur.” diyerek, kırmızı et, tavuk, balık, yumurta sarısı, koyu yeşil yapraklı sebzeler, badem ve antep fıstığının altını çizdi.
Yanlış Demir Takviyeleri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Uzmanlar, tedavi sırasında doktor kontrolü olmadan demir takviyesi kullanmanın karaciğer hasarına yol açabileceği konusunda uyarıyor. Ayrıca, pekmez gibi demir destekleyici gıdaların ilacı tamamlaması gerektiğine dikkat çekiliyor. Aşırı süt tüketiminin de demir emilimini engellediği belirtiliyor.
Demir Eksikliğiyle Mücadelede Önemli Tavsiyeler
- Çocuklara demir açısından zengin besinler düzenli verilmelidir.
- Yemek sonrası çay ve kahve içmekten kaçınılmalıdır.
- Demir takviyeleri doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
- erken teşhis ve tedavi büyük önem taşır; kan testleriyle düzenli takip edilmelidir.
