Afet Anlarında 5G/6G ve Yapay Zeka Teknolojilerinin Hayat Kurtarıcı Rolü
Türkiye, sıkça yaşanan depremler ve doğal afetlerle mücadele ederken, yeni nesil iletişim ve yapay zeka teknolojileri hayat kurtarmada devrim yaratmaya hazırlanıyor. Uzmanlar, bu teknolojilerin afet sonrası ilk kritik saatlerde iletişim altyapısının güçlendirilmesinde ve kurtarma operasyonlarının hızlandırılmasında kilit rol oynayacağına dikkat çekiyor.
İlk Saatlerde Hayat Kurtaran Teknolojiler
Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Oğuz Bayat, özellikle afet sonrası “altın saatler” olarak adlandırılan ilk 72 saatin ne denli hayati olduğunu vurguluyor. Kendisi, “Arama-kurtarma çalışmalarında hız ve etkinlik, kurtarılacak hayatların sayısını doğrudan etkiliyor. Ancak afet anında iletişim altyapısı çeşitli engellerle karşılaşabiliyor.” diyor.
Gelişen Teknolojiler ile Çığır Açıyoruz
5G/6G ve yapay zeka entegrasyonu, iletişim alanında devrim yaratıyor. Prof. Dr. Bayat, bu teknolojilerin afet bölgesine özel çözümler sunabileceğine işaret ediyor:
- Ultra güvenilir düşük gecikmeli iletişim (URLLC): Yapay zekanın desteğiyle birlikte, iletişim çok daha hızlı ve sağlam oluyor.
- Ağ planlaması ve yönetimi: Ağ dilimleme, dinamik trafik çizelgeleme ve akıllı anten teknolojileri, bölgeye özgü ihtiyaçlara hızla yanıt veriyor.
- Dron ve robot kullanımı: 1-10 milisaniye seviyesindeki gecikmeler sayesinde, bu araçlar büyük hücre ağları üzerinden yönetilerek enkaz altındaki kişilere ulaşabiliyor.
Dünya Örnekleri ve Pilot Çalışmalar
Japonya ve Güney Kore, deprem ve tsunami risklerine karşı yeni iletişim çözümleri deniyor. Çin, acil durumlar için mobil baz istasyonları ve hızlı kurulum teknolojilerini geliştiriyor. ABD’de FEMA ve üniversiteler, yapay zekalı sensörler ve robotlar üzerinde çalışmalar yapıyor. Avrupa ise Horizon 2020 projeleriyle afetlere hazırlıkta yeni adımlar atıyor.
Geleceğin Afet Yönetimi
Akıllı ve entegre teknolojiler sayesinde, kriz anında iletişim hatlarının kesilmesi önlenecek, altyapılar otomatik olarak yeniden düzenlenecek. Ayrıca, yapay zeka destekli simülasyonlar ve risk öngörüleri ile, müdahale planları çok daha etkin hale getirilecek. Bu gelişmeler, afetlere dayanıklılığımızı artırırken, hayat kurtarmada yeni standartlar belirliyor.